Pagsasaling Wika - Filipino 3 • 1. Pagsasaling-Wika Halaw sa Librong ‘Sining ng Pagsasaling-Wika’ ni G.
Santiago • Kahulugan ng Pagsasaling- Wika Ang pagsasaling-wika ay ang paglipat sa pinagsasalinang wika ng pinakamalapit na katumbas na diwa at estilong nasa wikang isinasalin. • Mga Pamantayan sa Pagsasaling- Wika • 1. Higit na pahalagahan ang wikang kasalukuyang ginagamit ng bayan kaysa wikang nakasulat. Maaaring ang wikang nakasulat ay nahagi na ng nakaraan kaya’t hindi na ginagamit sa kasalukuyan. Piliin ang mga salitang higit na gamitin. Halimbawa: ”Nakain ka ba ng litson?” Dapat: ”Kumakain ka ba ng litson?” ”Nilandi niya ang tubig sa tapayan.” Dapat: ”Nilaro niya ang tubig sa tapayan.” • • 2.
DEPARTAMENTO NG FILIPINO AT IBANG MGA WIKA MASTER OF ARTS IN FILIPINO The department is one of the six departments of the College of Arts and Social Sciences. Pagtalakay sa mga barayti at baryasyon ng Filipino dahil sa mga poklor na pangkalawakan, pang-espasyo, kultural, o etnolinggwistik.
Isaalang –alang ang kaisahan sa anyo ng mga saliatng hinihiram sa ibang wika. Halimbawa, kung isasalin ang mga salitang ’agriculture and civilization’ sa Filipino, ang anyo ay dapat na: Pagsasaka at kabihasnan Hindi Pagsasaka o sibilisasyon o agrikultura at kabihasnan • 3. May mga salitang magkakasingkahulugan.
Alin man sa mga ito ang maaaring gamitin subalit kailangang iangkop ang salita sa sinasaling teksto. Halimbawa: Kulay asul ang baro niya Kulay bughaw ang baro niya Ingles: He belongs to the royal blob. Salin: Siya’y nabibilang sa dugong bughaw. Mali: Siya’y nabibilang sa dugong asul. Maging matipid sa paggamit ng mga salita. Ingles: You make plans for the school year.
Gumawa ka ng plano para sa taong panuruan. Magplano ka para sa taong panuruan.
Sa pagsasalin, hindi maiiwasan ang pagpapakahulugan. Kung sakaling magkaroon ng ibang pakahulugan sa itutumbas na salita, umisip ng ibang maaaring ipalit dito.
Halimbawa: They moved to another place. Sila ay gumalaw sa ibang lugar. Sila ay lumipat sa ibang lugar.
Hangga’t maaari, iwasan ang paggamit ng panumbas na salita na may kaanyo sa ibang wika sa Pilipinas, subalit hindi kakahulugan. Ang mga daglat at akronim na tinatangap na o kinikilalang unibersal ay di na kailangan iayon sa baybay ng katumbas sa Filipino.
Video motivasi hidup untuk menghadapi sebuah masalah. Berpikir Positif Anda tidak akan bisa menemukan cara mengatasi masalah ketika pikiran Anda masih dipenuhi hal-hal negatif. Saat prasangka buruk memenuhi pikiran dan hati, maka Anda hanya akan menemukan jalan yang gelap.
Halimbawa: UST, QC, BPI, PTA, DepEd ng umaga – n.u. Ng hapon n.h.
Kapag ang ang pamagat ay may kahirapan isalin, bigyan ito ng katumbas pagkatapos maisalin ang buong nilalaman ng materyales na isasalin. Narito ang ilan pang mga suliranin sa pagtutumbas. • Sa panlinggwistika 1. Isa-sa-isang katumbas – (dito ang isang tagapagsalin ay dapat na gumamit ng diksyunaryong bilinggwal) W1 leksikon (salita) W2 – leksikon Halimbawa: Instrument – kagamitan Civilization – kabihasnan • • 2. Isa – sa – maraming latumbas W2 leksikon (a) W1 leksikon W2 leksikon (b) W2 leksikon (c) Hal.: young child bata protegee mistress • • 3.
Marami – sa – iisang katumbas W1 leksikon (a) W2 leksikon (b) W2 leksikon W3 leksikon (c) Hal.: Maanghang ang sili Mainit ang plantsa hot May lagnat ang bata • Ano ang dapat mong gawin? Maaaring manghiram, subalita. Maaaring manghiram, subalit lalagyan ng panipilalagyan ng panipi Halimbawa: Ang pag-aaral ng “discourse” ay ang pangkomunikatibong paggamit ng mga pangungusap sa mga gawaing pansosyal.
Panghihiram nang may pagbabagob. Panghihiram nang may pagbabago 1. Hiramin ang salita subalit baybayin ayon sa ating palabaybayan Hal.: consistent – konsistent 2. Hiramin ang katumbas na salita sa Kastila Hal.: Ingles organism Kastila organismo Filipino organismo academic - academico - akademiko 3. Lumikha Hal.: index – talatuntunan Vocabulary – talasalitaan • Mga Batayang sangkap ng Pagsasalingwika: Ang Teksto – ito ay dapat na nakasulat; ano mang haba ng wika na may pagkakaugnay-ugnay sa isa’t isa ang bawat sangkap, at nagkakaroon ng isang kabuuang may pagkakaugnay-ugnay Teksto Mga Katangiang Mga Katangiang Panlinggwistika Ekstralinggwistika Mga Pamantayan Estilo Mga Katangian Nilalaman Ng Teksto Mga Katangiang Bisa sa babasa Intensyunal (may-akda) • Mga Katangian ng Teksto • Pagpapaliwanag: Ang isang teksto ay maaaring may mga katangiang panlinggwistika at pang-ekstralinggwistika.